Każdy nabywca nieruchomości takiej jak budowla, budynek bądź też grunt, zmuszony jest do uiszczenia opłaty określanej mianem podatku od nieruchomości. Stawkę samego podatku określa organ gminny, zaś jej wysokość tyczy się wyłącznie danego rejonu konkretnej gminy. Niemniej jednak warto zauważyć, że wspomniana wysokość nie może przekraczać kwoty określonej na mocy ustawy. Ponadto sam podatek odznacza się charakterem majątkowym. W praktyce oznacza to zaś, iż jest on absolutnie niezależny od kwoty dochodów osiąganych z nieruchomości. Do opłacenia podatku zobowiązani są więc zarówno właściciele gruntów, ich użytkownicy wieczyści jak i grupa określana mianem posiadaczy zależnych ziem będących własnością gminy bądź też skarbu państwa.

 

Podatek pobierany od nieruchomości dotyczy niemal wszystkich gruntów, aczkolwiek wyjątek stanowią grunty usytuowane pod wodami płynącymi oraz kanałami żeglownymi, grunty będące pasami drogowymi oraz drogami, jak również grunty sklasyfikowane w ewidencji, jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub też lasy. Na potrzeby powyższych terenów ustalony został bowiem – w zależności od danego terenu - podatek rolny lub też podatek leśny. Warto jednak zauważyć, że w przypadku, kiedy to na tego typu gruntach jest czynnie prowadzona jest pozarolnicza działalność gospodarcza, wówczas podlegają one podatkowi od nieruchomości. Zgodnie z prawem polskim zwolnieniu od nieruchomości podlegają natomiast nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione, jednak wyjątek stanowią te, które zostały zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Ponadto zwolnieniu podlegać mogą działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, pod warunkiem wypełnienia przez będącego w jej posiadaniu jednej z przesłanek, a więc uzyskania wieku emerytalnego, stwierdzenia inwalidztwa grupy I bądź II, stwierdzenia niepełnosprawności o stopniu znacznym lub umiarkowanym lub też stwierdzenia całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym lub do samodzielnej egzystencji.

 

W myśl prawa polskiego pod pojęciem budynku rozumiemy obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty jak również dach. Jego podstawę opodatkowania stanowi natomiast powierzchnia użytkowa mierzona po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach z wyjątkiem klatek schodowych i szybów dźwigowych. W takową wliczone zostają również pomieszczenia takie jak między innymi garaże podziemne, piwnice, sutereny oraz poddasza użytkowe. Niemiej warto zwrócić uwagę na fakt, iż wartość powierzchni mieszkalnej o wysokości w świetle 1,40-2,20 metra zaliczana jest do powierzchni użytkowej budynku nie w 100%, a w 50%. Ponadto w przypadku, kiedy jest ona mniejsza niż 1,40 m, nie zostaje brana pod uwagę podczas procesu ustalania wysokości podatku. Podatkowi za budynek podlegają w zasadzie niemal wszystkie budynki. Prawo polskie wymienia zaś dokładnie 10 rodzajów budynków, a więc budynki zaliczane do mieszkalnych, przemysłowych, handlowo-usługowych, magazynowych, biurowych, budynki szpitali i zakładów opieki medycznej, budynki oświaty, nauki i kultury, produkcyjne oraz inne budynki niemieszkalne. Ze zwolnienia od podatku skorzystać mogą natomiast budynki zaliczane do kategorii gospodarczych, pod warunkiem, że ich przeznaczeniem jest działalność leśna bądź rybacka, lub służą one przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej. Ponadto zwolnienie obejmuje budynki indywidualnie wpisane do rejestru zabytków, lecz tu wyjątek stanowią budynki służące przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

 

W myśl prawa polskiego pod pojęciem budowli rozumieć należy obiekt budowlany niebędący ani budynkiem ani obiektem małej architektury. Ponadto do tej kategorii zaliczane są także urządzenia budowlane zapewniające konkretnemu obiektowi budowlanemu możliwość użytkowania zgodnego z jego pierwotnym przeznaczeniem. W myśl powyższych przepisów zwolnieniu od podatku podlegają więc między innymi różnego rodzaju wiaty, przyczepy, place etc.

 

A kto – w praktyce – występuje w roli płatnika od nieruchomości? W roli płatnika podatku od nieruchomości, według prawa polskiego, figurują właściciel nieruchomości, jej użytkownik wieczysty, samoistny posiadacz oraz - w wyjątkowych przypadkach – posiadacz zależny nieruchomości lub ich części stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

 

W zależności od rodzaju płatnika, do czynienia mieć możemy z dwoma sposobami uiszczenia podatku. W przypadku osób fizycznych proces ten odbywa się w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Niemniej jednak zupełnie inaczej sprawa kształtuje się w przypadku osób prawnych oraz jednostek nieposiadających osobowości prawnej, w tym również spółek nieposiadających osobowości prawnej. Znajdujące się w takiej sytuacji podmioty zobowiązane są płacić za poszczególne miesiące w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, jednak zawsze do 15 dnia każdego miesiąca. Samą kwotę należy zaś przesłać przelewem na rachunek organu podatkowego lub też zapłacić w sposób tradycyjny, gotówką w kasie. Warto jednak dodać, że w przypadku osób fizycznych uiszczenie opłaty możliwe jest również w drodze inkasa.

 

Naturalnie w niektórych przypadkach istnieje również możliwość uzyskania zwolnienia od podatku. Zwolnienia od podatku od nieruchomości regulowane są w ustawie art.7 ust.1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( Dz.U. z 2006 r. Nr 121, poz.844 ze zm). Warto zauważyć, że również sama gmina może wprowadzić inne niż wymienione art. 7 ust.1 zwolnienia przedmiotowe od podatku od nieruchomości. Ponadto zwolnieniom od podatku podlegają płatnicy prowadzący działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych. Ten typ zwolnień od podatku regulują przepisy ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz. U. Nr 188, poz. 1840).

 

Podatki zaliczane są powszechnie do zagadnień trudnych oraz stosunkowo skomplikowanych. W związku z powyższym nie należy unikać tematu, a tylko dogłębnie zgłębić konkretny problem by w przyszłości z łatwością rozwiązywać dręczące nieścisłości. W związku z powyższym polecamy więc lekturę podstawy prawnej powyżej wymienionych, (której początkowe, wprowadzające w zagadnienie punkty publikujemy poniżej), a zatem ustawę z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 84 z późn. zm.)

 

Art. 1: Ustawa określa obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych, podatku od posiadania psów oraz opłatach lokalnych: targowej, miejscowej i administracyjnej.

Art. 2. 1. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 2, ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które:

1) są właścicielami lub samoistnymi posiadaczami nieruchomości albo obiektów budowlanych niezłączonych trwale z gruntem,

2) są użytkownikami wieczystymi nieruchomości lub ich części,

3) są posiadaczami nieruchomości albo obiektów budowlanych niezłączonych trwale z gruntem, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem lub innego tytułu prawnego, a także umowy zawartej z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa albo z ustanowionego zarządu,

4) posiadają bez tytułu prawnego nieruchomości lub ich części albo obiekty budowlane niezłączone trwale z gruntem, stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych.

 

2. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości lub obiektów budowlanych niezłączonych trwale z gruntem, pozostających w zarządzie Lasów Państwowych oraz wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, nieobjętych obowiązkiem podatkowym na podstawie ust. 1 pkt. 3, ciąży odpowiednio na nadleśnictwach i na jednostkach organizacyjnych Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, faktycznie władających nieruchomościami i obiektami budowlanymi niezłączonymi trwale z gruntem.

 

3. Jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność małżonków lub odrębną własność każdego z nich, obowiązek podatkowy ciąży łącznie na obojgu małżonkach.

 

4. Jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność lub współposiadanie, z zastrzeżeniem ust. 5, innych osób niż małżonkowie, obowiązek podatkowy od tej nieruchomości ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub współposiadaczach.

 

5. Jeżeli w nieruchomości ustanowiona jest odrębna własność lokali, obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości od gruntu oraz części budynku stanowiących współwłasność ciąży na właścicielach lokali w zakresie odpowiadającym częściom ułamkowym wynikającym ze stosunku powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej całego budynku.

 

6. Jeżeli nieruchomość jest współwłasnością albo jest we współposiadaniu dwóch lub więcej osób prawnych albo osób fizycznych, z wyjątkiem nieruchomości, o których mowa w ust. 3 i 5, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania.

 

Ponadto drugą z ustaw stanowiących podstawę prawną, a zatem ustawę z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 1993 r. nr 94, poz. 431 z późn. zm.) w myśl, której zgodnie z Art1: Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencjigruntów i budynków, jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione naużytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczejinnej niż działalność rolnicza.

Art. 2: Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Art3: Za działalność rolniczą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również

produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego,

produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa,

hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów

użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i

hodowlę ryb.

 

I ostatnią z ustaw, ustawę z 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz.U. nr 200, poz. 1682 z późn. zm.)

Art1. : Opodatkowaniu podatkiem leśnym podlegają określone w ustawie lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna.

Art. 2: Lasem w rozumieniu ustawy są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków, jako lasy

Art. 3: Za działalność leśną, w rozumieniu ustawy, uważa się działalność właścicieli, posiadaczy lub zarządców lasów w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymywania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów w stanie nieprzerobionym.